फोडशी किंवा कुलूची भाजी महाराष्ट्रा मध्ये पावसाळ्यात मुबलक आदळते. हि गावठी भाजी सगळीकडे विविध प्रकारे केली जाते आणि मोठ्या प्रमाणावर खाल्ली जाते. मी हि भाजी, कांदा, बेसन आणि काही मसाले वापरून ” फोडशीच्या पानांची भजी” बनवलेली आहे.
फोडशी ची भाजी आणल्यानंतर तिच्या पाती वेगळ्या करून घ्याव्यात. मध्ये सफेद जाड दांडी असेल तर ती हि काढावी. व्यवस्तिथ पाण्यात ३-४ वेळा धुवून काढावी आणि नंतरच तिचा वापर करावा. ही स्टेप जर केली नाही किवा व्यवसतिथ केली गेली नाही तर भाजी किवा भजी खाल्ली ही जाणार नाही हे लक्षात ठेवावे.
फोडशीची भाजी ही महाराष्ट्रात, पावसाळयात मिळणारी रानभाजी आहे.
साहित्य
- फोडशी – फोडशीची भाजी ही महाराष्ट्रात मिळणारी रानभाजी आहे. ती फक्त पावसाळ्यातच मिळते. फोडशी ची भाजी आणल्यानंतर तिच्या पाती वेगळ्या करून घ्याव्यात. मध्ये सफेद जाड दांडी असेल तर ती हि काढावी. व्यवस्तिथ पाण्यात ३-४ वेळा धुवून काढावी आणि नंतरच तिचा वापर करावा. तीची पाने कांद्याच्या पाती सारखी असतात.
- बेसन पीठ – बेसन म्हणजेच “चणा डाळ पीठ”.
- कांदा – कांदे हा मुख्य अन्नघटक आहे. तो सर्रासपने सगळ्याच रेसिपीज मध्ये वापरला जातो. कच्च्या कांद्याला उग्र वास आणि चव असते. तो शिजवला असता त्याची चव बदलून गोडसर होते. कांदा कुरकुरीत झाला की मस्त चवदार लागतो आणि तो ज्या पदार्थांमध्ये घातला जातो त्याला ही चव अप्रतिम येते.
- हिंग – हिंग हा फेरुला फोइटिडा (Ferula assafaoetida) या वनस्पतीच्या मुळाचा रस सुकवुन त्यापासुन बनविलेला एक पदार्थ आहे. हिंग ही एक अशी वनस्पती आहे जिला वास येतो आणि तिखट चव असते. हे सामान्यतः वाळवले जाते, पिवळ्या चूर्ण मध्ये दळले जाते आणि स्वयंपाक किंवा औषधी कारणांसाठी वापरले जाते. हिंग हे अँटिऑक्सिडंट्सचा चांगला स्रोत आहे.(सोर्स – विकिपीडिया). हिंगाचा वापर हा प्रत्येक घरात, बहुतांशी पदार्थांमध्ये केला जातो. हिंग हे पाचक म्हणून वापरले जाते. किवा काही भाज्या किवा कडधान्ये ही पचायला खूप जड असतात आणि त्यामुळे गसेस किवा पोटदुखी सारख्या समस्या उद्भवू शकतात. अशा वेळी हिंगाचा वापर हा उपयोगी ठरतो.
- मिरची – हिरवी मिरची अगदी बारीक कापून किवा जाडसर कुटून ती टाकावी. मिरची लांब असेल तर एक घ्यावी. छोट्या असतील तर २ घ्याव्यात. तिखट आपल्या चवीनुसार कमी जास्त करावे.
कृती – चरण-दर-चरण पाककृती फोटोज
महत्वाच्या टिप्स
- व्यवस्तिथ पाण्यात ३-४ वेळा धुवून काढावी आणि नंतरच तिचा वापर करावा. नाहीतर खाताना माती लागण्याचा शक्यता असते.
- भजी कापल्यानंतर, मीठ घालून व्यवसतिथ चुरुन घेतल्याने आणखीन पाणी टाकण्याची गरज लागत नाही.
- मंद आचेवर तळावी. नाही तर भजी आतून कच्च्या आणि बाहेरून करपतील.
रेसिपी कार्ड
फोडशीच्या पानांची भजी
Equipment
- १ कढई
Ingredients
- १ १/२ कप फोडशीची पाने – चांगली धूऊन बारीक कापलेली
- १/२ -३/४ कप बेसन
- १ मध्यम कांदा – उभा पातळ चिरून घेतलेला
- १ हिरवी मिरची तिखट, लांब – बारीक कापून
- १ टीस्पून गरम मसाला
- १/४ टीस्पून हिंग
- १/२ टीस्पून जिरे
- २ कप तेल तळण्यासाठी
- मीठ चवीनुसार
Instructions
- फोडशीची पाने आणि कांदा एका वाडग्यात घेऊन मीठ टाकावे. चांगले चुरून घेऊन झाकण करून १५-२० मिनिटांसाठी बाजूला ठेवावे. ह्याने भजीच्या मिश्रणाला पाणी सुटते. वेगळे पाणी टाकायची गरज लागत नाही.
- त्यात गरम मसाला, हिंग, लाल तिखट, जिरे टाकून व्यवस्तीत एकत्र करावे.
- हळू-हळू बेसन टाकून एकजीव करून घ्यावे. जर बेसन आणखीन लागत असेल तर टाकावे. ५ मिनिटांसाठी झाकून बाजूला ठेवावे. नंतर परत मिक्स करावे.
- एका कढईत तेल तापवावे. आंच कमी मध्यम ठेवावी. हळू हळू भजीचे मिश्रण थोडे थोडे करून तेलात सोडावे. तेल खूप गरम नसावे. नाही तर भजी आतून कच्च्या आणि बाहेरून करपतील.
- सोनेरी आणि कुरकुरीत होईपर्यंत कमी – मध्यम ज्योती वर तळून घ्या.
- गरमा गरम टोमॅटो सौस किंवा चटणी बरोबर सर्व्ह करा.
Notes
- व्यवस्तिथ पाण्यात ३-४ वेळा धुवून काढावी आणि नंतरच तिचा वापर करावा. नाहीतर खाताना माती लागण्याचा शक्यता असते.
- भजी कापल्यानंतर, मीठ घालून व्यवसतिथ चुरुन घेतल्याने आणखीन पाणी टाकण्याची गरज लागत नाही.
- मंद आचेवर तळावी. नाही तर भजी आतून कच्च्या आणि बाहेरून करपतील.
वालाचे भिरडे | Lima Beans curry
“भिरडे” किवा “वालाचे भिरडे” किवा Lima Beans curry ही एक महाराष्ट्रियन साइड डिश आहे. ही वालाची उसळ किवा…
अळूच फतफतं (रस्सा भाजी) |Arbi leaves vegetable
अळूच फतफत (रस्सा भाजी) ही महाराष्ट्रामधील एक आवडती भाजी आहे. या भाजीसाठी कमी साहित्य आणि कमी वेळ लागतो. गरमागरम…
बटाटा कापा |Fried Semolina-Potato Slices
ही मुळात गोवन(Goa) साइड डिश आहे ज्याला “बटाटा कापा” म्हणतात. डाळ-भात किंवा स्नॅक्स म्हणून कोणत्याही डिपसोबत याची चव छान लागते. पारंपरिक…
टाकळ्याची पालेभाजी (रानभाजी)
“टाकळ्याची सुक्की भाजी” किवा “टाकळ्याची पालेभाजी (रानभाजी)” ही महाराष्ट्रामधील एक आवडती भाजी आहे. एकतर या भाजीसाठी कमी साहित्य आणि कमी…
झटपट पनीर भुर्जी
“पनीर भुर्जी” ही पाककृती उत्तरेकडे मोठ्या प्रमाणावर केली जाते. पनीर भुर्जी हा एक वेज भुर्जीचा प्रकार आहे. महाराष्ट्रात अंडा भुर्जी…
वांग्याची सुकी भाजी
“वांग्याची सुकी भाजी” ही महाराष्टात अगदी आठवड्यातून एकदा तरी बनवली जाते. जसे बटाटे घरोघरी उपलब्ध असतात तसाच प्रकारे वांगी ही…
उकडलेल्या अंड्यांची भाजी
“उकडलेल्या अंड्यांची भाजी” हि एक महाराष्ट्रियन साइड डिश आहे. घराघरात तोंडी लावण्यासाठी किवा टिफिन साठी बनवली जाते. लहान मुलांना हि…
बेसिल बदाम पेस्तो (Basil Almond Pesto)
बेसिल बदाम पेस्तो हा मूळतः इटलीचा एक सॉस आहे जो पाइन नट्स आणि बेसिल ची पाने वापरून तयार केला जातो….
मुळ्याची सुक्की भाजी
“मुळ्याची सुक्की भाजी” हा महाराष्ट्रामधील एक आवडती भाजी आहे. एकतर या भाजीसाठी कमी साहित्य आणि कमी वेळ लागतो. गरमागरम चपाती,…
समुद्रीमेथीची सुकी पौष्टिक भाजी
“समुद्रीमेथीची सुकी पौष्टिक भाजी” हा महाराष्ट्रामधील एक आवडती भाजी आहे. एकतर या भाजीसाठी कमी साहित्य आणि कमी वेळ लागतो. गरमागरम…
मधातले फुल मखाने
मखानाला लोटस सीड्स किंवा फॉक्सनट किंवा गॉर्गन नट म्हणूनही ओळखले जाते. त्या पौष्टिक आणि प्रथिने, विटामीन बी आणि खनिजांनी समृद्ध…
फोडणीचा भात (पिवळा)
“फोडणीचा भात” ही एक पारंपरिक महाराष्ट्रियन पाककृती आहे. फोडणीचा भात हा आमच्या घरात नेहमी केला जात असे. नाश्त्याला हा भात खाल्ला…
आले गुळाचा चहा
“आले गुळाचा चहा” हे एक आरोग्यदायी आणि सुगंधित पेय आहे जे आम्ही आपल्या घरी नियमितपणे बनवतो. यात चवदार गूळ आणि आल्याचा…
झटपट कोबीचे थालीपीठ
कोबी, वेगळ्या प्रकारचे पीठ आणि मसाल्यांच्या मिश्रणासह अगदी पटकन होणारे आणि पौष्टिक असे “झटपट कोबीचे थालीपीठ” बनवलेले आहे. ओट्स च्या…
फोडशीच्या पानांची भजी
फोडशी किंवा कुलूची भाजी महाराष्ट्रा मध्ये पावसाळ्यात मुबलक आदळते. हि गावठी भाजी सगळीकडे विविध प्रकारे केली जाते आणि मोठ्या प्रमाणावर…
झटपट बाजरी (पर्ल मिलेट) क्रेप किंवा डोसा
“झटपट बाजरी (पर्ल मिलेट) क्रेप किंवा डोसा” या रेसिपीमध्ये मी बाजरीचे पीठ आणि वाटलेले ताजे खोबरे वापरले आहे. या रेसिपीमध्ये…
मिश्र भाज्यांचा रायता
“मिश्र भाज्यांचा रायता” ह्या रेसिपीमध्ये मी भरपूर भाज्या, फेटलेले ताजे दही, साखर आणि मीठ वापरले आहे. हे अत्यंत हेल्दी, स्वादिष्ट…
गाजर काकडी घावन
“ गाजर काकडी घावन” ही एक फ्युजन रेसिपी आहे. मी ह्या रेसिपीत गाजराचा आणि काकडीचा वापर केलेला आहे. अतिशय स्वादिष्ट…
केळ्याची गोड पुरी
मी “केळ्याची गोड पुरी” रेसिपी मध्ये जास्त पिकलेली केळी वापरलेली आहेत. पीठ मळण्यासाठी पाणी अजिबात लागलेले नाही. जास्त पिकलेली केळी…
खरबुज आंबा रायता
खरबुज आंबा रायता किवा सलाड किंवा रायता हा खरबुज आणि पिकलेला आंबा वापरून केलेला आहे. मीठ हे सर्व्ह करतानाच टाकावे….
ओट्स रवा डोसा
ओट्स रवा डोसा हि एक अतिशय जलद होणारी हेलथी पाककृती आहे. थोडासा कुरकुरीत आणि जाळीदार असा हा डोसा चटणी बरोबर…
गोड आंबा पुरी
मी आंब्याचा रस वापरून आणि बडीशेप चा फ्लेवर देऊन “गोड आंबा पुरी” बनवली आहे. तो आमरस किंवा नुसती चहा बरोबर…
खरबुज जेली
जेली हा मुलांचा अगदी आवडीचा पदार्थ. जेली ही विविध प्रकारच्या फळांचा रस वापरुन करता येते. विविध फ्लेवर वापरुन ही जेली…
फणसाचे अप्पे
फणस हे दोन प्रकार मध्ये येतात. बरका आणि कापा. बरके गरे हे रसाळ असतात त्यामानाने कापे गरे हे कडक आणि…
केळ्याचे शिकरण
केळ्याचे शिकरण हे पारंपारिक महाराष्ट्रीयन मिष्टान्न आहे जे प्रत्येक घरात बनविले जाते. ह्याला “केळीचे शिकरण” असे म्हटले जाते. केळी व्यतिरिक्त…
मस्कमेलॉन(खरबूज) रस
मस्कमेलॉन(खरबूज) रस ही रेसिपी अतिशय पौस्टिक आणि पटकन होणारी आहे. मध ऐवजी गुळाचा किंवा साखरेचा वापर केला तरी चालतो. खरबूज…
कसुरी मेथी लच्छा मटरी
“मटरी” हा एक नाश्त्याचा पदार्थ असून तो उत्तर भारत आणि राजस्थान मध्ये फार मोठ्या प्रमाणात खाल्ला जातो. तो वेगववेगळ्या प्रकारे…
स्रम्बलेड अंडे
स्रम्बलेड अंडी (सामान्यत: कोंबडीची अंडी) पासून बनवलेली एक डिश आहे जी हलक्या हाताने गरम पॅनमध्ये एकत्रितपणे हलविली जाते किंवा विशेषत:…
शिंगाडा पिठाचे थालीपीठ
शिंगाडा थालीपिठ बनवण्यास अतिशय सोपे आणि खाण्यास तितकेच स्वादिष्ट लागते. जमिनीच्या खाली वाढणारे हे शिंगाडा वॉटर चेस्ट नट ह्या नावाने…
खमंग बीटरूट पुरी
बीटरूट पुरीच्या ह्या पाककृतीमध्ये मी गव्हाचे पीठ, बीटरूट आणि कुटलेले जिरे वापरले आहेत. ही पुरी कोणत्याही करी बरोबर किंवा अगदी…
उपवासाची केळ्याची भाजी
उपवासाच्या बटाट्याच्या भाजी प्रमाणेच उपवासाची केळ्याची भाजी केली जाते. खाण्यास अतिशय स्वादिष्ट आणि हेलथी हि आहे. फराळी पुरी बरोबर किंवा…
मेथीची भाजी
मेथीची सुक्की भाजी हा महाराष्ट्र, गुजरातमधील एक आवडती भाजी आहे. एकतर या भाजीसाठी कमी साहित्य आणि कमी वेळ लागतो. गरमागरम…
पौष्टिक गाजर फलाफल
पौष्टिक गाजर फलाफल ह्या रेसिपी मध्ये मी चण्यासोबत गाजर ही अत्यंत पौष्टिक आणि आरोग्यदायी भाजी वापरली आहे जी ह्या रेसिपीचे…
झटपट बेसन बुंदी
बुंदी ही एक लोकप्रिय डिश आहे. बूंदी करण्याची पद्धत एकाच आहे पण ती सर्व्ह करताना खूप सार्‍या प्रकारे करता येते….
फुलकोबी मसाला पुरी(Cauliflower)
फुलकोबी मसाला पुरी या रेसिपीमध्ये मी गव्हाचे पीठ, फ्लॉवर प्युरी आणि ठेचलेले जिरे, ओवा वापरला आहे. या पुरी छान लागतात…
बाजरीचे इडियप्पम
इडियप्पम (मल्याळम) याला तुलूमध्ये सेमिगे, कन्नडमध्ये शाविगे, इंग्रजीमध्ये स्ट्रिंग हॉपर्स, गोव्यात शेव्यो आणि महाराष्ट्रात सेवया म्हणूनही ओळखले जाते. ह्या वाफावलेल्या…
भेंडीची भाजी
“भेंडीची भाजी” ही सगळ्यांच्या आवडीची अशी भाजी आहे. बनवण्याच्या पद्धती सगळ्या ठिकाणी वेगवेगळ्या असतात. दही भेंडी, सुककी भेंडी, भेंडी मसाला,…
नीर फणसाचे काप |Neer fanasache Kaap |Bread Fruit Fry
ही गोवन(Goa) साइड डिश आहे ज्याला “नीर फणसाचे काप” किवा “Bread Fruit Fry” म्हणतात. डाळ-भाताबरोबर याची चव छान लागते. बहुतेक वेळा…
दुधी भोपळा सालीची चटणी | Bottle Gourd Peel Chutney
“दुधी भोपळा सालीची चटणी(Bottle Gourd)” ही अतिशय वेगळी अशी पाककृती आहे. दुधी भोपळा हा वेगवेगळ्या नावाने ओळखला जातो आणि जगभरात त्याची…
