“मटरी” हा एक नाश्त्याचा पदार्थ असून तो उत्तर भारत आणि राजस्थान मध्ये फार मोठ्या प्रमाणात खाल्ला जातो. तो वेगववेगळ्या प्रकारे आणि वेगवेगळे मसाले घालून बनवता येतो. कसुरी मेथी लच्छा मटरी ही एक फ्युजन रेसिपी आहे.
ह्या रेसिपीत मी कसुरी मेथी, ओवा, घालून लच्छा किंवा लेअर काढून लच्छा मटरीज बनवलेल्या आहेत. खुपच कुरकुरीत आणि अतिशय स्वादिष्ट असा हा स्नॅक खूप कमी वेळात बनतो. हवाबंद बरणीत ठेवले तर २-३ आठवडे टिकते.
कसूरी मेथीला मस्त असा सुवास असतो. त्यामुळे ती ज्या पदार्थात घातली जाते तो पदार्थ अप्रतिम बनतो. “कसुरि मेथी” म्हणजेच सुकवलेली मेथीची पाने. जी आपल्याला कधीही जेवणात वापरुन त्याच्या विविध, अप्रतिम आणि चवदार असा पाककृती बनवता येतात. मुख्यतः उत्तर भारतात कसूरी मेथीचा वापर जेवणात मोठ्या प्रमाणावर केला जातो.
मेथी ही एक पौष्टिक आणि औषधीय गुणांनी परिपूर्ण पालेभाजी आहे. ही भाजी जरी कडू असली तरी तिचे गुणधर्म अनेक आहेत. ह्या भाजीत प्रथिने, कार्बोदके, लोह, विटामीन सी, अ हे घटक मुबलक प्रमाणात असतात.
लहान मुले किवा काही मोठेही मेथीची भाजी म्हटली की नाके मुरडतात. त्यासाठीच असे चटपटीत पदार्थ जर ह्या भाज्या घालून बनवले तर पदार्थ ही चवदार बनतो. ओली मेथीची पाने घातली तर तो पदार्थ जास्त दिवस साठवून ठेवता येत नाही म्हणून सुकी मेथी किवा ज्याला कसूरी मेथी असे म्हटले जाते तो वापरुन अनेक साठवणीचे पदार्थ बनवता येतात.
मराठीत “चिरोटे” हा एक पारंपरिक दिवाळी फराळ बनवला जातो. कमी गोडं (साखर शिंपडून) किंवा पाकातले असा हा पदार्थ खूप आवडीने झाला जातो. ह्याच धर्तीवर मी ह्या खाऱ्या मटरीज बनवलेल्या आहेत.
साहित्य
- मैदा – मैदा बारीक आणि पांढरा शुभ्र असतो. ह्या रेसिपीत मैदया ऐवजी गहू पिठाचा वापर केला तरी चालतो.
- रवा – कुरकुरीत पना देण्यासाठी रव्याचा वापर केला जातो. रवा हा बारीक किवा मध्यम बारीक असा प्रकारचा असतो. ह्या रेसिपीत बारीक रव्याचा वापर करावा. बारीक रवा नसेल तर मध्यम रवा मिक्सरला लावून बारीक करून वापरावा.
- कसूरी मेथी – “कसुरि मेथी” म्हणजेच सुकवलेली मेथीची पाने. मेथी ही एक पौष्टिक आणि औषधीय गुणांनी परिपूर्ण पालेभाजी आहे. ही भाजी जरी कडू असली तरी तिचे गुणधर्म अनेक आहेत. ह्या भाजीत प्रथिने, कार्बोदके, लोह, विटामीन सी, अ हे घटक मुबलक प्रमाणात असतात. ओली मेथीची पाने घातली तर तो पदार्थ जास्त दिवस साठवून ठेवता येत नाही म्हणून सुकी मेथी किवा ज्याला कसूरी मेथी असे म्हटले जाते तो वापरुन अनेक साठवणीचे पदार्थ बनवता येतात.
- ओवा – ओवा हा पचनासाठी मदत करतो व एक प्रकारचा फ्लेवर हो तो देतो. ओवा नसेल तर नाही घातला तरी चालतो.
- काळीमिरी पावडर – तिखटपणा आणण्यासाठी जर पावडर नसेल तर कळीमिरी वाटून घालावी.
कृती – चरण-दर-चरण पाककृती फोटोज
साठवण (स्टोरेज)
हवाबंद बरणीत ठेवले तर 3-4 आठवडे टिकते.
महत्वाच्या टिप्स
- आच शक्यतो मंदच ठेवावी. नाहीतर मटरीज करपण्याची शक्यता असते. अगदी नाजूक हातानी तळुन घ्यावीत.
- एका वेळेला जास्त मठरीच तळू नयेत नाहीतर त्या तुटण्याची शक्यता असते.
- हवाबंद बरणीत ठेवले तर २-३ आठवडे टिकते.
रेसिपी कार्ड
कसुरी मेथी लच्छा मटरी
Equipment
- १ कढई
Ingredients
- ३ कप किंवा ५०० ग्राम्स मैदा
- १/२ कप रवा
- ३ टेबलस्पून कसुरी मेथी (थोडी कुस्करून घेतलेली)
- १ टेबलस्पून ओवा जाडसर वाटलेला
- २ टेबलस्पून साखर
- १ १/२ टीस्पून काळी मिरी पावडर
- मीठ -चवीनुसार
- ३ कप तेल तळण्यासाठी
- ५ टेबलस्पून गरम तूप मोहनासाठी
- पाणी पीठ मळण्यासाठी जसे लागेल तसे
साटा किंवा लच्छा लेअर साठी
- १/२ – १ टेबलस्पून तूप
- ३-४ टेबलस्पून मैदा
Instructions
- एका छोट्या वाडग्यात मैदा घ्यावा. थोडे थोडेकरून तूप टाकून मिश्रण चांगले एकजीव करून घ्यावे. तूप एकदम टाकू नये. बाजूला ठेवावे. (साटा किंवा लच्छा लेअर साठी )
- एका पराती मध्ये मैदा, रवा, साखर, कुस्करलेली कसुरी मेथी, जाडसर वाटलेला ओवा, मीठ आणि काळीमिरी पावडर घालून मिक्स करावे.
- पिठाच्या मधोमध होल करून त्यात गरम तुपाचे मोहन टाकावे .
- चमच्याने चांगले मिक्स करून घ्यावे .
- थोडे थंड झाल्यावर हळू हळू दोन्ही हातानी पीठ चांगले कुस्करून घ्यावे.
- त्यात थोडे थोडे पाणी घालून पीठ मळून घ्यावे. पीठ जाडसरअसावे.
- मळलेल्या पिठाचे मध्यम आकाराचे समान गोळे बनवून घ्यावेत.
- बनवलेल्या गोळ्याची एक एक करून समान आकाराची पोळी लाटून घ्यावी. पीठ जाडसर असल्यामुळे सुख्या पिठाची गरज लागत नाही
- ३ पोळ्या लाटून झाल्यावर एक पोळपाटावर ठेवावी. त्यावर बनवलेले मैदा – तूप मिश्रण व्यवस्तिथ एकसारखे १/२ इंच जागा ठेवून पसरवून घ्यावे.
- दुसरी पोळी त्यावर ठेवावी. मैदा – तूप मिश्रण पसरवावे. अशी कृती तिन्ही पोळ्याना करावी.
- झाल्यावर एका बाजूने व्यवस्तीत घट्ट रोल करण्यास सुरवात करावी. रोल करून झाल्यावर जर जास्त जाडा असेल तर अगदी थोडे दोन्ही बाजूनी तळहाताचा वापर करून रोल करावे किंवा ताणून घ्यावे. कडा हळुवार पने बंद कराव्यात.
- धागा किंवा सूरीने समान १/४ -१/२ इंच कापूनघ्यावेत.
- एका ताटात काढून घ्यावेत. एक कापलेला भाग किंवा लाटी पोळपाटावर घेऊन लाटणीने अगदी हळू थोडी २ इंच लाटून घ्यावी.
- असा प्रकारे सगळ्या मटरीज करून घ्याव्यात.
- एका कदाचीत तेल गरम करून कमी मध्यम आचेवर सोनेरी आणि कुरकुरीत होईपर्यंत तळुन घ्याव्यात.
- आच शक्यतो मंदच ठेवावी. नाहीतर मटरीज करपण्याची शक्यता असते. अगदी नाजूक हातानी तळुन घ्यावीत.
- किचेन टॉवेल वर काढून थंड झाल्यावर हवाबंद बरणीत भरून ठेवाव्यात.
- चहा बरोबर सर्व्हे कराव्यात
Notes
- एका वेळेला जास्त मठरीच तळू नयेत नाहीतर त्या तुटण्याची शक्यता असते.
- हवाबंद बरणीत ठेवले तर २-३ आठवडे टिकते.
- आच शक्यतो मंदच ठेवावी. नाहीतर मटरीज करपण्याची शक्यता असते. अगदी नाजूक हातानी तळुन घ्यावीत.
वालाचे भिरडे | Lima Beans curry
“भिरडे” किवा “वालाचे भिरडे” किवा Lima Beans curry ही एक महाराष्ट्रियन साइड डिश आहे. ही वालाची उसळ किवा…
अळूच फतफतं (रस्सा भाजी) |Arbi leaves vegetable
अळूच फतफत (रस्सा भाजी) ही महाराष्ट्रामधील एक आवडती भाजी आहे. या भाजीसाठी कमी साहित्य आणि कमी वेळ लागतो. गरमागरम…
बटाटा कापा |Fried Semolina-Potato Slices
ही मुळात गोवन(Goa) साइड डिश आहे ज्याला “बटाटा कापा” म्हणतात. डाळ-भात किंवा स्नॅक्स म्हणून कोणत्याही डिपसोबत याची चव छान लागते. पारंपरिक…
टाकळ्याची पालेभाजी (रानभाजी)
“टाकळ्याची सुक्की भाजी” किवा “टाकळ्याची पालेभाजी (रानभाजी)” ही महाराष्ट्रामधील एक आवडती भाजी आहे. एकतर या भाजीसाठी कमी साहित्य आणि कमी…
झटपट पनीर भुर्जी
“पनीर भुर्जी” ही पाककृती उत्तरेकडे मोठ्या प्रमाणावर केली जाते. पनीर भुर्जी हा एक वेज भुर्जीचा प्रकार आहे. महाराष्ट्रात अंडा भुर्जी…
वांग्याची सुकी भाजी
“वांग्याची सुकी भाजी” ही महाराष्टात अगदी आठवड्यातून एकदा तरी बनवली जाते. जसे बटाटे घरोघरी उपलब्ध असतात तसाच प्रकारे वांगी ही…
उकडलेल्या अंड्यांची भाजी
“उकडलेल्या अंड्यांची भाजी” हि एक महाराष्ट्रियन साइड डिश आहे. घराघरात तोंडी लावण्यासाठी किवा टिफिन साठी बनवली जाते. लहान मुलांना हि…
बेसिल बदाम पेस्तो (Basil Almond Pesto)
बेसिल बदाम पेस्तो हा मूळतः इटलीचा एक सॉस आहे जो पाइन नट्स आणि बेसिल ची पाने वापरून तयार केला जातो….
मुळ्याची सुक्की भाजी
“मुळ्याची सुक्की भाजी” हा महाराष्ट्रामधील एक आवडती भाजी आहे. एकतर या भाजीसाठी कमी साहित्य आणि कमी वेळ लागतो. गरमागरम चपाती,…
समुद्रीमेथीची सुकी पौष्टिक भाजी
“समुद्रीमेथीची सुकी पौष्टिक भाजी” हा महाराष्ट्रामधील एक आवडती भाजी आहे. एकतर या भाजीसाठी कमी साहित्य आणि कमी वेळ लागतो. गरमागरम…
मधातले फुल मखाने
मखानाला लोटस सीड्स किंवा फॉक्सनट किंवा गॉर्गन नट म्हणूनही ओळखले जाते. त्या पौष्टिक आणि प्रथिने, विटामीन बी आणि खनिजांनी समृद्ध…
फोडणीचा भात (पिवळा)
“फोडणीचा भात” ही एक पारंपरिक महाराष्ट्रियन पाककृती आहे. फोडणीचा भात हा आमच्या घरात नेहमी केला जात असे. नाश्त्याला हा भात खाल्ला…
आले गुळाचा चहा
“आले गुळाचा चहा” हे एक आरोग्यदायी आणि सुगंधित पेय आहे जे आम्ही आपल्या घरी नियमितपणे बनवतो. यात चवदार गूळ आणि आल्याचा…
झटपट कोबीचे थालीपीठ
कोबी, वेगळ्या प्रकारचे पीठ आणि मसाल्यांच्या मिश्रणासह अगदी पटकन होणारे आणि पौष्टिक असे “झटपट कोबीचे थालीपीठ” बनवलेले आहे. ओट्स च्या…
फोडशीच्या पानांची भजी
फोडशी किंवा कुलूची भाजी महाराष्ट्रा मध्ये पावसाळ्यात मुबलक आदळते. हि गावठी भाजी सगळीकडे विविध प्रकारे केली जाते आणि मोठ्या प्रमाणावर…
झटपट बाजरी (पर्ल मिलेट) क्रेप किंवा डोसा
“झटपट बाजरी (पर्ल मिलेट) क्रेप किंवा डोसा” या रेसिपीमध्ये मी बाजरीचे पीठ आणि वाटलेले ताजे खोबरे वापरले आहे. या रेसिपीमध्ये…
मिश्र भाज्यांचा रायता
“मिश्र भाज्यांचा रायता” ह्या रेसिपीमध्ये मी भरपूर भाज्या, फेटलेले ताजे दही, साखर आणि मीठ वापरले आहे. हे अत्यंत हेल्दी, स्वादिष्ट…
गाजर काकडी घावन
“ गाजर काकडी घावन” ही एक फ्युजन रेसिपी आहे. मी ह्या रेसिपीत गाजराचा आणि काकडीचा वापर केलेला आहे. अतिशय स्वादिष्ट…
केळ्याची गोड पुरी
मी “केळ्याची गोड पुरी” रेसिपी मध्ये जास्त पिकलेली केळी वापरलेली आहेत. पीठ मळण्यासाठी पाणी अजिबात लागलेले नाही. जास्त पिकलेली केळी…
खरबुज आंबा रायता
खरबुज आंबा रायता किवा सलाड किंवा रायता हा खरबुज आणि पिकलेला आंबा वापरून केलेला आहे. मीठ हे सर्व्ह करतानाच टाकावे….
ओट्स रवा डोसा
ओट्स रवा डोसा हि एक अतिशय जलद होणारी हेलथी पाककृती आहे. थोडासा कुरकुरीत आणि जाळीदार असा हा डोसा चटणी बरोबर…
गोड आंबा पुरी
मी आंब्याचा रस वापरून आणि बडीशेप चा फ्लेवर देऊन “गोड आंबा पुरी” बनवली आहे. तो आमरस किंवा नुसती चहा बरोबर…
खरबुज जेली
जेली हा मुलांचा अगदी आवडीचा पदार्थ. जेली ही विविध प्रकारच्या फळांचा रस वापरुन करता येते. विविध फ्लेवर वापरुन ही जेली…
फणसाचे अप्पे
फणस हे दोन प्रकार मध्ये येतात. बरका आणि कापा. बरके गरे हे रसाळ असतात त्यामानाने कापे गरे हे कडक आणि…
केळ्याचे शिकरण
केळ्याचे शिकरण हे पारंपारिक महाराष्ट्रीयन मिष्टान्न आहे जे प्रत्येक घरात बनविले जाते. ह्याला “केळीचे शिकरण” असे म्हटले जाते. केळी व्यतिरिक्त…
मस्कमेलॉन(खरबूज) रस
मस्कमेलॉन(खरबूज) रस ही रेसिपी अतिशय पौस्टिक आणि पटकन होणारी आहे. मध ऐवजी गुळाचा किंवा साखरेचा वापर केला तरी चालतो. खरबूज…
कसुरी मेथी लच्छा मटरी
“मटरी” हा एक नाश्त्याचा पदार्थ असून तो उत्तर भारत आणि राजस्थान मध्ये फार मोठ्या प्रमाणात खाल्ला जातो. तो वेगववेगळ्या प्रकारे…
स्रम्बलेड अंडे
स्रम्बलेड अंडी (सामान्यत: कोंबडीची अंडी) पासून बनवलेली एक डिश आहे जी हलक्या हाताने गरम पॅनमध्ये एकत्रितपणे हलविली जाते किंवा विशेषत:…
शिंगाडा पिठाचे थालीपीठ
शिंगाडा थालीपिठ बनवण्यास अतिशय सोपे आणि खाण्यास तितकेच स्वादिष्ट लागते. जमिनीच्या खाली वाढणारे हे शिंगाडा वॉटर चेस्ट नट ह्या नावाने…
खमंग बीटरूट पुरी
बीटरूट पुरीच्या ह्या पाककृतीमध्ये मी गव्हाचे पीठ, बीटरूट आणि कुटलेले जिरे वापरले आहेत. ही पुरी कोणत्याही करी बरोबर किंवा अगदी…
उपवासाची केळ्याची भाजी
उपवासाच्या बटाट्याच्या भाजी प्रमाणेच उपवासाची केळ्याची भाजी केली जाते. खाण्यास अतिशय स्वादिष्ट आणि हेलथी हि आहे. फराळी पुरी बरोबर किंवा…
मेथीची भाजी
मेथीची सुक्की भाजी हा महाराष्ट्र, गुजरातमधील एक आवडती भाजी आहे. एकतर या भाजीसाठी कमी साहित्य आणि कमी वेळ लागतो. गरमागरम…
पौष्टिक गाजर फलाफल
पौष्टिक गाजर फलाफल ह्या रेसिपी मध्ये मी चण्यासोबत गाजर ही अत्यंत पौष्टिक आणि आरोग्यदायी भाजी वापरली आहे जी ह्या रेसिपीचे…
झटपट बेसन बुंदी
बुंदी ही एक लोकप्रिय डिश आहे. बूंदी करण्याची पद्धत एकाच आहे पण ती सर्व्ह करताना खूप सार्‍या प्रकारे करता येते….
फुलकोबी मसाला पुरी(Cauliflower)
फुलकोबी मसाला पुरी या रेसिपीमध्ये मी गव्हाचे पीठ, फ्लॉवर प्युरी आणि ठेचलेले जिरे, ओवा वापरला आहे. या पुरी छान लागतात…
बाजरीचे इडियप्पम
इडियप्पम (मल्याळम) याला तुलूमध्ये सेमिगे, कन्नडमध्ये शाविगे, इंग्रजीमध्ये स्ट्रिंग हॉपर्स, गोव्यात शेव्यो आणि महाराष्ट्रात सेवया म्हणूनही ओळखले जाते. ह्या वाफावलेल्या…
भेंडीची भाजी
“भेंडीची भाजी” ही सगळ्यांच्या आवडीची अशी भाजी आहे. बनवण्याच्या पद्धती सगळ्या ठिकाणी वेगवेगळ्या असतात. दही भेंडी, सुककी भेंडी, भेंडी मसाला,…
नीर फणसाचे काप |Neer fanasache Kaap |Bread Fruit Fry
ही गोवन(Goa) साइड डिश आहे ज्याला “नीर फणसाचे काप” किवा “Bread Fruit Fry” म्हणतात. डाळ-भाताबरोबर याची चव छान लागते. बहुतेक वेळा…
दुधी भोपळा सालीची चटणी | Bottle Gourd Peel Chutney
“दुधी भोपळा सालीची चटणी(Bottle Gourd)” ही अतिशय वेगळी अशी पाककृती आहे. दुधी भोपळा हा वेगवेगळ्या नावाने ओळखला जातो आणि जगभरात त्याची…
